سنج
روستای سنج موقعیت و تاریخچه روستای سنج از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ، با مختصات جغرافیایی 50 درجه و 58 دقیقه طول شرقی 36 درجه و 2 دقیقه عرض شمالی، در 25 کیلومتری شمال کرج قرار دارد. روستای سنج از سطح دریا 2250 متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد است. رودخانه پر آب سرهه ک از کوه های شمالی سرچشمه می گیرد، در کنار این روستا جریان دارد. آثار به جا مانده از گذشتگان به ویژه خانه های قدیمی روستای سنج و بافت سنتی موجود آن و مصالح به کار رفته در ساخت آن ها، نشانگر تاریخ طولانی روستاست، تاریخ احداث برخی از خانه ها به دوره صفویه و قاجاریه می رسد. ظاهرا این روستا در گذشته محل ییلاق حکام صفوی بوده است. مردم روستای سنج به زبان گیلکی سخن می گویند، مسلمان وپیرو مذهب شیعه جعفری هستند. الگوی معیشت و سکونت براساس نتایج سرشماری سال 1375 روستای سنج 186 نفر جمعیت داشته که در سال 1385 650 نفر افزایش یافته است. روستای ییلاقی سنج، جمعیت متغیری دارد. به طوری که جمعیت آن در تابستان افزایش و در زمستان ها کاهش می یابد. مشاغل عمده مردم روستای سنج زراعت و دامداری است. گروهی از مردم نیز در امور خدمات حمل و نقل و کارگری اشتغال دارند. گندم، جو، علوفه، سبزیجات و انواع میوه از قبیل آلبالو، گردو، گیلاس و زردآلو و مهم ترین محصولات زراعی و باغی و گوشت و فرآورده های لبنی از محصولات دامی روستای سنج است. روستای سنج در یک ناحیه کوهستانی استقرار یافته و بافت مسکونی متمرکزی دارد. خانه های روستاییان غالبا در یک طبقه با سقف های مسطح در شیب دامنه کوه ساخته شده اند و فاقد حصار یا حیاط می باشند. این خانه ها به دلیل شیب تند از طریق پله های سنگی با یکدیگر مرتبط می شوند. عمده مصالح به کار رفته در خانه های قدیمی شامل لاشه سنگ، گل و چوب است. ارسی های مشبک چوبی با شیشه های ارسی های مشبک چوبی با شیشه های رنگی زیبا هنوز هم در بسیاری از خانه ها باقی مانده است. در ساخت خانه های جدید که تعداد آن ها بسیار اندک می باشد، از مصالح آجر، سیمان، آهن و در و پنجره های فلزی استفاده شده است. جاذبه های گردشگری روستای سنج به دلیل استقرار در منطقه ای کوهستانی و مجاورت با رودخانه دائمی و پر آب سرهه که از کوه های شمال روستا سرچشمه می گیرد، مناظر طبیعی و چشم اندازهای زیبایی دارد. باغات و درختان قدیمی و مناظر کوه های اطراف و پوشش گیاهی سرسبز آن، از جاذبه های ارزشمند طبیعی روستای سنج است. از دیگر جاذبه های طبیعی روستا می توان به آبشار آب باز، ولرده، سرچشمه رودخانه سرهه، دره گل چال و جنگل هزار بند اشاره کرد که به ویژه در بهار و تابستان کوهنوردان و دوستداران طبیعت را به سوی خود جلب می کند. سنج، به رغم فاصله اندکی (60 کیلومتر) که با تهران دارد از معدود روستاهایی است که بافت سنتی و خانه های قدیمی آن با هویت بومی تاریخی محفوط مانده است. مصالح به کار رفته در خانه های سنتی غالبا چوب است و سقف های چوبی قدیمی، ارسی های مشبک چوبی با شیشه های رنگی هنوز در بسیاری از واحدهای مسکونی باقی مانده است. به طوری که بر روی بسیاری از واحدهای مسکونی باقی مانده است. به طوری که بر روی بسیاری از سازه های منبت کاری شده و مشبک، تاریخ ساخت و نیز نام سازنده آن حکاکی شده است. ساختار سنتی روستا و خانه های قدیمی و نوع مصالح آن ها بسیار جالب توجه است. بازی های هفت قدم، کلاه در بردک و کله چوش، در میان جوانان و نوجوانان روستای رایج است. انواع کباب ها و آبگوشت محلی در شمار غذاهای معروف روستای سنج می باشد. صنایع دستی و سوغات روستای سنج شامل انواع جوراب، کلاه، دستکش و شال گردن پشمی و میوه جات تر و خشک است. دسترسی: روستای سنج از طریق اتوبان کرج – قزوین بالاتر از پل کردان بعد از شهر کوهسار قابل دسترسی است. http://www.iranchto.ir/Webforms/Fa/Tourism/TourismInfo.aspx?ID=511 روستای سنج در ارتفاع 2800 متری از سطح دریا درمنطقه ای کوهستانی و شمال غربی کرج ودر منطقه برغان واقع شده وجز توابع شهرستان ساوجبلاغ میباشد.از دو طریق میتوان به این روستا دست یافت:یکی از طریق جاده آتشگاه به روستای برغان رفته وسپس روستای سنج ودیگری از طریق جاده کردان. برای رسیدن به این روستا باید روستاهای برغان ،سرهه ، وامکوه را پشت سر گذاشت. از برغان تا سنج 13 کیلومتر است.از برغان تا سرهه جاده آسفالته ای به طول 4 کیلومتر و سپس جاده خاکی بطول 9 کیلومتر تا سنج میباشد. از زیباییهای روستای برغان میتوان به درخت چنار چند هزار ساله مسجد برغان اشاره کرد . وآب وهوای خوش آن. و محصولات دامی آن ماست وپنیر نام برد. ومحصول کشاورزی آن گردو و آلوی برغان که برای خود شهرتی دارن. از وسط روستای سنج رودخانه ای جاری است که آب آن از برف کوهها میباشد. وسرچشمه این رودخانه از چشمه ای بنام قلقلک است.گویش محلی مردمان این روستا فارسی و یه زبان محلی میباشد. با آثار معماری قدیم این روستا(درها وپنجره های منبت کاری همراه با) میتوان گفت قدمت این روستا به زمان صفویه میرسد.سبک معماری این روستا از سنگ و چوب است. اما در جند سال اخیر سبک معماری به سمت شهرنشینی تغییر یافته است. شغل مردمان این روستا کشاورزی و دامداری است. ای روستا دارای امکانات آب ، برق، تلفن ومسجد است. این روستا دارای مدرسه ابتدایی نیز میباشد. اما بعلت سوق وکشیدن مردمان این روستا به شهر و زندگی شهرنشبنی ونبود محصل بدون استفاده مانده است. ویکی از مشکلات این روستا میتوان از خانه بهداشت نام برد که روستاییان مجبورهستن ، برای معالجه خود به شهر بیاین. این روستا بعلت داشتن جاذبه های طبیعی فراوان در سال 1385 جز جاذبه های دیدنی وگردشگری کشور معرفی قرار گرفت. اگر ازبالا به این روستا نگاه کنیم. جنگلی از درختان گردو را میبینیم که این روستا را احاطه کرده است.پوشش گیاهی این منطقه :الرگ،بابونه ،گل گاوزبان، ریواس وآشوم ومیشم و…است. از جمله سبزیهی معطر وخوراکی میتوان والک، لرچک، شورک وقارچ هایی که در فصل بهار با غرش آسمان زیر بوته های الرگ،کما وگرز بوجود میاین نام برد. و درختان این منطقه بیشتر گردو،سیب، گیلاس و… میباشد. و دارای پوشش جانوری کبک،خروس کوهی، غازوحشی، عقاب ،گرگ، روباه، گراز،بز کوهی،خرس روباه،پلنگ ( بعلت انقراض خیلی بندرت دیده شده است) و… میباشد. از مناظر چشم انگیزو طبیعی این روستا میتوان: چنارچند صد ساله،رودخانه ای که از وسط روستا وباغات میگذرد. آیشارهای ولرده کوچک وبزرگ و اوراز نام برد. وهمچنین مرتع توکوه،کل وره،چشمه قلقلک(دارای چشمه های متعدد وخیلی خنک در کنار هم) وجنگل هزاربند و درخت هرس(کاج وحشی،خود رو)که سالیان سال در میان یک صخره (بدون خاک) رشد ونمو کرده است نام برد. مرتع توکوه درارتفاع3200 متری از سطح دریا قرار گرفته وبا وسعتی حدود 20 هکتار که سرسبز و دارای چشم اندازی زیبا وجذاب به سوی دامنه های البرز غربی همراه با چشمه هالی خنک و گوارا. که آب روستا به طریق لوله کشی از این منطقه تامین میشود. این منطقه دارای چشم اندازی زیبا در فصل بهار(اردیبهشت تا نیمه اول خرداد ماه) میباشد که علاقه مندان به طبیعت را یسوی خود جذب میکند. مرتع توکوه مکانی مناسب برای اسب سواری واسکی کوهستان از دامنه های وارکش(فراخ نو) میباشد. اگردرسمت غرب مرتع توکوه کمی از رویای یال بالا برویم میتوان جنگل هزاربند را دید. این جنگل درختان هرس،زالزالک، ازگیل ،انگور،گردو و وجار(شیرخشت) و... در برگرفته است. و جانورانی چون گراز،گرگ،خرس، بزکوهی، پلنگ و... زندگی میکنند. جالب به این است مردمان منطقه هر سال زمان خاصی (تابستان- البته به آب وهوا بستگی دارد) را برای گرفتن نوعی دارو که ازدرخت وجار بنام شیرخشت بدست میاد که خواص خنکی وارزش پزشکی ودارویی وهمچنین قیمت بالایی را دارد دراین منطقه از شب گرد هم میاین وتا نیمه های شب مردم در حال آمدن به این منطقه هستن واز حالت سکوت در میاد. وصبح شروع به چیدن شیرخشت بوسیله کیسه ای که محتوی آرد و قاشق است میکنند.متاسفاته اگر بارن ببارد ارزش وزحمت این کار از بین رفته است. اگر به روستا بیشتر بنگریم دو تیکه سنگ آسیاب می بینیم که کنارجوی آبی نقش برزمین افتاده اند وکاربرد خود را از دست داده اند. به گفته اهالی روستا این سنگها زمانی به کمک آب گندمهای روستا را آسیاب میکردن. واز دیگر آثار دیدنی روستا خانه هایی است که از معماری قدیم پا برجا مانده اند. خانه هایی با دره وپنجره های چوبی همراه با منبت کاری وشیشه های رنگی که حیرت آدم را بر انگیخته وبه وجه میاورد. در زمان قدیم مردمان این روستا در تمام فصول سال گندم را بوسیله چارپایانی همچون الاغ وقاطر از طریق گردنه انگران (پشت کندوان) به شمال برده ودر ازای آن برنج وزغال میاوردن. مردمان این روستا مراسم جشن وشادی خود را در باغ میگیرن.ودرهنگام ازدواج پسرانشان ماسمی بنام گلریزان دارن که از قدیم ایام پا برجا بوده است. این روستا مسیر دستیابی به قله هایی همچون ناز،وارکش ( فراخ نو)،کورج کوچک وبزرگ است.که کوهنوردان را بسوی خود می کشاند. اگردرحین امدن به این روستا به کنارجاده ورودخانه نگاه کنیم . سنگهای کوچکی می بینی که چشم سنگنوردان را به بلدر(نوعی رشته سنگنوردی) جذب میکند.وهمچنین دیواره سنگی قبله بند (بالای روستا واقع شده)،اسکول در(شکاف های غار مانند، نرسیده به روستای وامکوه) ودیواره سنگی زردجو( بالای مرتع توکوه) که مکانی مناسب برای سنگنوردی (طول بلند) میباشد. وغاری که زیر قله اشکدر واقع شده ، غارنوردان و افراد فنی را بسوی خود جذب میکند. متاسفانه در ماههای اخیر مسدود شده است. مثال هایی از گویش های محلی: برو= بشو ،چکار میکنی = چی مینی ، کجا میری =کوجه میشی ،شب بیا خونه = شو بیا خانه. در کل اگردر صحبت آنها کمی دقت وحوصله کنی،حتما متوجه خواهی شد که ،چه میگویند. اهالی روستای سنج سنج ، مردمانی مهمان نوازوخونگرم و دوست داشتنی هستن. وبه محض ورود به خانه شان با زبان محلی میگوین: صفا آوردی،سرچشم ، خوشا آمدی. تعجب نکنید اگرچند ،تاچند لحظه پیش با آنها بوده باشی.