روستای پاقلعه در بخش دشمن زیاری شهرستان ممسنی، در فاصله 70 کیلومتری جنوب شرقی نورآباد ممسنی و 75 کیلومتری شمال غربی شیراز، در شرق رشته کوه‌های زاگرس واقع شده است قرار گرفتن در نقطه ای شیب دار آن هم در ارتفاع 1945 متری از سطح دریا باعث شده تا آب و هوای مناسبی داشته باشد به گونه ای که در بهار و تابستان معتدل و در زمستان­ها سرد است. شیب بسیار زیاد روستا باعث شده تا بافت مسکونی روستا، متراکم پلکانی باشد و جالب آنکه واحدهای مسکونی در دو طبقه ساخته شده‌اند. طبقه پایین، محل نگهداری دام و طبقه فوقانی محل سکونت افراد است. بافت اکثر خانه ها سنتی است و بر زیبایی روستا می افزاید. از طرفی درآمد اکثر مردم روستای پاقلعه از فعالیت‌های زراعی، دامداری و تولید صنایع دستی تأمین می‌شود. همین 3 مورد یعنی آب هوا، بافت مسکونی و نحو زندگی مردم کافی است تا پا قلعه را به عنوان یک استعداد گردشگری در منطقه عنوان کنیم. پاقلعه دارای قدمت تاریخی نیز هست. این روستا تا دو سده گذشته، یکی از مکان های اتراق موقت عشایر منطقه بوده است که در اوایل دوره قاجاره به روستا تبدیل شد و نام روستا از قلعه رو تپه نزدیک اخذ شده است. فراموش نکنید که در کنار این روستای زیبا، آبشاری وجود دارد که یکی از زیباترین و بلندترین آبشارهای استان فارس به شمار می رود. آب این آبشار از دو دهنه چشمه پرآب به نام خطیری تأمین می‌شود که پس از عبور از باغ‌ها و دره‌های باصفا، با فاصله اندکی در پایین دست روستا از دیواره‌های صخره‌ایی سراریز می­شود. در بالای آبشار و در اطراف روستا تپه‌های باستانی متعددی از دوره‌های مختلف تاریخی به جا مانده‌اند که قدمت طولانی سکونت انسان در این ناحیه را نشان می‌دهند. هر کس اهل ممسنی باشد نام رودخانه شش پیر را شنیده است این رودخانه در نزدیکی روستا از تنگه ای عبور می کند که با پوشش انواع درختان جنگلی ناحیه زاگرس زیبایی خاصی دارد و در پائیز و بهار فوق العاده است. چمن‌زارها و مراتع طبیعی تپه­ های شرق روستا، چشم‌اندازهای سحرانگیزی دارد. اگر قصد سفر به این روستا دارید از طریق شهرهای نورآباد (ممسنی)، اردکان، بیضا و شیراز از جاده های آسفالت و مناسب می توانید استفاده کنید. آبشار پاقلعه یکی از زیباترین و بلندترین آبشارهای استان فارس است. آب این آبشار از دو دهنه چشمه پرآب به نام خطیری ورضایی تأمین می‌شود از عبور از باغ‌ها و دره‌های باصفا، با فاصله اندکی در پایین دست روستا از دیواره‌های صخره‌ای سرازیر می‌شود. آبشار پا قلعه که در روستای پاقلعه از توابع بخش دشمن زیاری شهرستان ممسنی، با مختصات جغرافیایی 52درجه و 1 دقیقه طول شرقی و 30درجه عرض شمالی، در فاصله 70کیلومتری جنوب شرقی نورآباد (ممسنی) و 75کیلومتری شمال غربی شیراز، در شرق رشته کوه‌های زاگرس بر روی شیب نسبتاً تندی واقع شده است. این روستا از سطح دریا 1945متر ارتفاع دارد. آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد است. چشمه خطیری در شمال غرب روستا آب مورد نیاز باغ‌ها و زمین‌های زراعی روستا را تأمین می‌کند. آب این چشمه در گذشته موجب گردش سنگ آسیاب آبی بوده که آثار آن هنوز هم در نزدیکی چشمه به جا مانده است.در بالای آبشار و در اطراف روستا تپه‌های باستانی متعددی از دوره‌های مختلف تاریخی و پیش از تاریخی به جا مانده‌اند که قدمت طولانی سکونت انسان در این ناحیه را نشان می‌دهند.ارتفاع آبشار به بیش از 100متر می رسد و به زمین های اطراف آبشار جلوه جنگلی با شکوهی داده است . موسیقی این آبشار خروشان که از ارتفاع بلندی سرازیر می‌شود، فضای پیرامون آن را فرامی‌گیرد.خروش شکوهمند آبشار و طبیعت بکر پیرامون آن همراه با منظره دشت‌های پر از شقایق سردسیری، شب‌بوهای وحشی و لاله‌های واژگون، زیبایی و جلوه‌های حیرت‌آوری پدید می‌آورند. روستای پاقلعه تا دو سده پیش یکی از اتراق‌گاه‌های موقت عشایر منطقه بوده که در اوایل دوره قاجار به روستا تبدیل شده است. نام روستا از قلعه روی تپه نزدیک روستا اخذ شده است. در مسیر این تنگه آبشارهای پاقلعه، حسنی باچر، سجک و منطقه سرسبز جاوید قرار دارند که از زیبایی‌ها و جاذبه‌های پیرامون این روستا به شمار می‌روند.