لاجیم
موقعیت و تاریخچه: روستای لاجیم از توابع بخش مرکزی شهرستان سوادکوه، با مختصات جغرافیایی 53 درجه و 7 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 16 دقیقه عرض شمالی، در 30 کیلومتری شمال شرقی پل سفید و 35 کیلومتری جنوب شرقی ساری قرار دارد. این روستا، از شمال به جنگل و روستاهای ورکی، آقمشد و آمره، از شرق به جنگلهای آچو، منطقه دودانگه و قارن سرا، از جنوب به جنگل و روستاهای اتو و پیر نعیم و از غرب به روستاهای ولیلا و سوخته سرا محدود میشود. روستای لاجیم، از سطح دریا 760 متر ارتفاع دارد و تحت تأثیر اقلیم معتدل کوهستانی ، تابستانهای معدل و زمستانهای سرد دارد. میانگین بارندگی سالیانه آن 1109 میلیمتر گزارش شده است. رودخانه لاجیم در غرب آبادی جریان دارد. آثار باقی ماندة گورستان گبری در تپه های اطراف و برج تاریخی لاجیم از آثار دوره آل زیار، نشانگر قدمت تاریخی روستاست. تاریخ استقرار این روستا، به پیش از قرنهای چهارم و پنجم هجری قمری میرسد. مردم روستای لاجیم به زبان مازندرانی سخن میگویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. الگوی معیشت و سکونت : براساس نتایج سرشماری سال 1385، روستای لاجیم 742 نفر جمعیت داشته است که در سال 1390 به 778 نفر (233 خانوار ) افزایش یافته است. درآمد اکثر مردم روستای لاجیم، از فعالیتهای زراعی، دامداری و نیز تولید صنایع دستی تأمین میشود. مهمترین محصولات زراعی آن شامل برنج، گندم، جو و سیب زمینی است. دامداری به طور سنتی در روستا متداول است و پرورش طیور خانگی نیز رواج دارد. آلوچه و سیب از تولیدات باغی روستاست. صنایع دستی روستا شامل جاجیم، جوراب، حوله، پتو، لاک تراشی،و نجاری است. گروهی از مردم در کارخانه چوببری تراورس و در واحد تولید گل و گیاه زینتی و جنگلی(نهالستان لاجیم) داخل روستا اشتغال دارند. روستای لاجیم، با بافت مسکونی متمرکز، در میان جنگلهای انبوه و کوههای سر به فلک کشیده البرز استقرار یافته است. هسته اولیه روستا در پایین محله و در اطراف مسجد و برج شکل گرفته است. بافت قدیمی روستا که معماری سنتی خاصی دارد، در میان جنگلهای انبوه از دیده ها پنهان است. دیوارهای گلی، کف کرسی سنگی، سقف شیروانی، ایوانهای بزرگ و اتاقهای تو در تو، از ویژگیهای معماری روستاست. شکل خانه و کاربری فضاهای درونی آن از نوع فعالیت و معیشت ساکنین آن تأثیر پذیرفته است. خانههای جدید به سبک معماری خانه های قدیمی ساخته میشوند، ولی در ساخت آنها از مصالح جدید و مقاومتر استفاده میشود. جاذبه های گردشگری: استقرار روستا بر دامنه کوه و در میان جنگل موجب بازتاب زیباییهای منحصر به فرد طبیعی شده است. ارتفاعات اطراف روستا، با جنگلهای متراکم و زیبا پوشیده شده است. قیاس کوه در شمال، پاتاق کوه در غرب، آچوکوه و کیجا قلعه در شرق، اروگاء و گرد غول در جنوب، روستای لاجیم را چون حصاری در بر گرفتهاند. رودخانه لاجیم یا کسلیان، از سرشاخه های رود تجن، از کوههای سامان سرچشمه میگیرد. مردم روستا، آب رودخانه را با نهربندی (معروف به هندازی) به سمت مزارع هدایت کرده اند. حواشی رودخانه به خصوص در نیمه اول سال، پذیرای گردشگران بیشماری است که برای بهرهگیری از طبیعت روستا به سوی آن جذب میشوند. چشمه چرچری در داخل روستا قرار دارد و ضمن تأمین آب آشامیدنی بر طراوت و زیبایی روستا میافزاید. برج تاریخی لاجیم، از زیباترین آثار تاریخی بسیار ارزشمندی است، که بر سر گردنهای مرتفع استقرار یافته و از سه طرف به پرتگاههای عمیقی اشراف دارد. در گذشته، در کنار پرتگاهها، خندقی با دیوارهای عظیم وجود داشته است که احتمالاً قلعهای وسیع را در بر میگرفته است و برج لاجیم در مرکز آن قرار داشته است. این اثر باستانی در زمان حکومت آل زیار بر طبرستان، در فاصله سالهای 316 تا 443 هـ . ق ساخته شده است. مصالح به کار رفته در آن شامل آجر، ملاط و ساروج است. نمای بیرونی برج، بدنهای مدور با گنبدی مخروطی و ساده است و پایه گنبد به وسیله یک ردیف طاق نما تزیین شده است. در کمربند زیر گنبد، دو کتیبه به خط کوفی و پهلوی ساسانی وجود دارد. کتیبهها به شکل زیبایی با آجرهای تراش خورده بر زمینه گچ نصب شدهاند. بر روی کتیبه، اسم صاحب بنا کیا اسماعیل ابوالفوارس شهریار عباس آل باوند و تاریخ 413 هـ . ق حک شده است. اهمیت برج لاجیم مانند برج رسکت، به دلیل کتیبه پهلوی در کنار کتیبه کوفی است که از نشانه های توجه حکمرانان شمال ایران (قرن 5 هـ . ق) به خط و زبان پهلوی بوده است. این برج برای مردم روستا مکان مقدسی است. مردم روستای لاجیم همانند سایر ایرانیان در اعیاد ملی و مذهبی نوروز، قربان، فطر، غدیر و میلاد پیامبر (ص) به جشن و سرور و نیایش، در وفات و شهادت ائمه و در ایام محرم به سوگواری میپردازند. از مراسم ویژه این روستا، میتوان به مجمع سری در جشن عروسی، سیزده شو، عید مردگان و آیین 26 عید ماه اشاره کرد. کشتی لوچو از بازیهای محلی رایج جوانان روستا ست. موسیقی، آوازها و آهنگهای محلی به خصوص در مراسم شادی همراه با سازهای تمبک، سرنا و لَله وا به صدا درمیآید. مردم روستای لاجیم، به آوازه خوانهای محلی، لوطی میگویند. پوشاک مردان روستای لاجیم، شامل کت وشلوار و پوشش زنان نیز، لباسهای معمولی است. اما زنان در برخی مراسم و جشنهای روستا، از لباس محلی استفاده میکنند. صنایع دستی روستای لاجیم مشتمل بر ، جوراب بافی، جاجیم بافی، پتوبافی، لاک تراشی، نجاری و است. انواع غذاهای محلی و خوش طعم در روستای لاجیم طبخ میشود. کتی خورشت، آش ترش، آش دوغ و بنه بزهآش از غذاهای معروف روستای لاجیم هستند. دسترسی: جاده دسترسی به روستای لاجیم از شهر زیرآب آغاز میشود و پس از طی یک مسافت ?? کیلومتری به سر گردنه مرتفعی میرسد که از طبیعت و ارتفاعات جنگلی خارج و به چمنزار و بوته زارهای زیبا بدل میگردد. در میان سبزه زاران وسیع و گسترده یک منطقه بدون پوشش بوتهای مانند شبهجزیرهای که از سه طرف به پرتگاههای عمیق مشرف است به چشم میخورد. در حاشیه پرتگاه در قدیم خندقی با دیوارهای عظیم وجود داشته است که احتمالاً قلعهای وسیع و پر اهمیت را تشکیل میداده است که برج مشهور لاجیم را در میان آن بنا کرده بودند. راه دیگر از طریق جنگل و از میانه راه خاکی ساری به کیاسر(35 کیلومتر ) به روستای لاجیم منتهی میگردد. برگرفته شده از lajim.blog.ir