گایکان
روستای گایکان از توابع بخش مرکزی شهرستان الیگودرز، با مختصات جغرافیایی 49 درجه و 51 دقیقه طول شرقی و 33 درجه و 22 دقیقه عرض شمالی، در 20 کیلومتری شهر الیگودرز قرار دارد. این روستا از اطراف به ارتفاعات بلند و برفگیر محدود میشود. روستای گایکان از سطح دریا 2318 متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و مطبوع و در زمستان سرد است. روستای گایکان از پیشینه تاریخی نسبتاً طولانی برخوردار است و یکی از روستاهای قدیمی استان لرستان به شمار میآید. آرامگاه امامزاده ابراهیم از آثار تاریخی و مذهبی روستاست. مردم روستای گایکان به زبان لری بختیاری سخن میگویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. الگوی معیشت و سکونت جمعیت روستای گایکان در سال 1385 حدود 875 نفر گزارش شده است. درآمد اکثر مردم روستای گایکان از فعالیتهای زراعی و دامداری تأمین میشود. گروهیاز مردم روستا نیز در امور خدماتی و تولید صنایع دستی اشتغال دارند. انواع میوهها به ویژه گردو از مهمترین محصولات باغی روستای گایکان به شمار میرود. مراتع سرسبز و حاصلخیز و پوشش گیاهی مناسب موجبات رونق دامداری را فراهم آورده است و گوشت قرمز و انواع لبنیات از مهمترین محصولات دامی این روستاست. پرورش زنبور عسل و تولید عسل نیز در روستای گایکان رواج دارد. زنان روستا در اوقات فراغت به تولید صنایع دستی میپردازند و انواع قالی، گلیم و جاجیم را با زیباترین طرحها و نقشها تولید میکنند. روستای گایکان در یک محدوده کوهستانی استقرار یافته و بافت مسکونی متراکمی دارد. خانههای روستا عموماً تحت تأثیر شرایط طبیعی، نوع معیشت و فعالیت خانوار روستایی شکل گرفته است. اغلب خانهها در یک طبقه و با سقف مسطح و دیوارهای ضخیم ساخته شدهاند. عمده مصالح به کار رفته در خانههای قدیمی شامل خشت، ملاط گل، آجر و تیرهای چوبی است. در ساخت واحدهای مسکونی جدید از مصالح آهن، سیمان و گچ استفاده شده است. جاذبههای گردشگری کوههای پربرف، چشماندازهای دلپذیر، طبیعت زیبا و آب و هوای معتدل، گایکان را به یکی از زیباترین و دیدنیترین روستاهای استان لرستان تبدیل کرده است. فضاهای زیبای این روستا چشم بینندگان را خیره و مسحور میکند. در اراضی این روستا انواع گیاهان دارویی مانند ختمی، بنفشه، شیرینبیان، گون و سبزیجات معطر میرویند که کاربردهای دارویی مختلفی دارند. در اطراف روستای گایکان کوههای بلندی وجود دارند که روستا را برگرفتهاند. سطح این کوهها در زمستان پوشیده از برف میشود و چشمانداز بسیار زیبایی پدید میآورد. مناظر طبیعی این کوهها برای علاقمندان به ورزش کوهنوردی جذابیت فوقالعادهای دارد. گلهای لاله واژگون یکی از شگفتانگیزترین جاذبههای طبیعی این روستا است. این گلهای زیبا که به صورت طبیعی می رویند، رنگهای متنوعی دارند و بسیار زیبا و دیدنی هستند. پیرامون این روستا زیستگاه انواع جانوران و پرندگان مانند گرگ، شغال، روباه، گراز، خرگوش، کبک و تیهو میباشد. اردوگاه دانشآموزی مالک اشتر، در 5/1 کیلومتری روستا قراردارد. این مکان امکانات تفریحی و اقامتی مناسبی دارد. آرامگاه امامزاده ابراهیم زیارتگاهی است که در 5/1 کیلومتری روستا قرار دارد. مردم روستا میگویند که این امامزاده فرزند مالک اشتر نخعی سردار دلیر سپاه حضرت علی (ع) است. مردم این روستا همانند سایر ایرانیان در اعیاد بزرگ مذهبی و ملی مانند فطر، قربان، غدیر و نوروز به جشن و سرورو و در سوگواری ائمه (ع) به عزاداری میپردازن. از مهمترین مراسم و آیینهایی که در روستای گایکان برگزار میشود میتوان به عروسی و مراسم چوببازی و شاهنامهخوانی اشاره کرد. موسیقی بختیاری در روستای گایکان رواج دارد. کرنا، ساز و دهل از مهمترین آلات موسیقی رایج در این روستا است. مقامهای موسیقی بختیاری به «بیت» معروف است. گلهداری، برزگری، ابوالقاسمخان و مقام شیرعلی مردون از رایجترین مقامهای موسیقی بختیاری است. پوشاک مورد استفاده مردم روستای گایکان را لباسهای محلی بختیاری تشکیل میدهد. لباس مردان شامل سربند، کلاه نمدی، شلوار گشاد، شال کمر، گیوه است. قالی، گلیم و جاجیم از مهمترین محصولات صنایع دستی و بافتههای روستایی هستند. مهمترین سوغات روستا شامل گردو، عسل، موسیر و انواع بافتههای دستی است. رایجترین غذاهای محلی روستا عبارتند از ترخینه، آش دوغ یا ماسوا و برساق. دسترسی: روستای گایکان از طریق شهر الیگودرز، با جادهای آسفالت قابل دسترسی است.در سالهای اخیر یکی از شغلهای اصلی مردم این روستا پرورش گلهای زینتی می باشد و این روستا به روستای گلستان مشهور گشته است