میدان نقش جهان
میدان نقش جهان اصفهان مجموعه برجسته تاریخی در ایران و جهان است. این میدان زیبا، سالانه از گردشگران زیادی میزبانی میکند که با شوق بازدید از جاذبههای تاریخی و تماشای زیباییهای این میدان، به اصفهان سفر میکنند. میدان نقش جهان تا پیش از انقلاب با نام میدان شاه شناخته میشد و پس از آن نامش به میدان امام تغییر کرد. از دیگر نام های میدان نقش جهان در طول تاریخ میتوان به میدان بزرگ، میدان اصلی، میدان نو، میدان قصر و میدان سلطنتی اشاره کرد.
از آثار هنری به کار رفته در بناهای این میدان میتوان به کتیبه علیرضا عباسی اشاره کرد که بر سردر مسجد امام قرار دارد. این کتیبه با خط ثلث در تمجید از شاه عباس اول نوشته شده است. کتیبه دیگر بر سردر مسجد جامع، منقش به خط محمد رضا امامی است که نام معماران برجسته این اثر در آن دیده میشوند.
میدان نقش جهان امروزه نیز از بزرگترین میدانهای جهان است و از نگاه سفرنویسان خارجی، توصیف زیباییهای آن در وصف نمیگنجد. این میدان در گذشته محل برگزاری جشنهای سلطنتی، بازی چوگان، رژه ارتش، جمعه بازار و نمایشهای فراوانی بوده است و در این ایام سراسر آن را چراغانی میکردند. برای مردم عادی نیز، فضای داخل میدان نقش جهان بهترین محل گردش و خرید بود. دو دروازه سنگی چوگان نیز در این میدان به یادگار ماندهاند که قدیمیترین دروازههای چوگان در جهان هستند. برای ساخت نمونههای خارجی زمینهای چوگان از روی میدان نصف جهان، الگوبرداری کردهاند.
هرکدام از بناهای تاریخی ساخته شده در این میدان نمادی از زندگی شهرنشینی و اجتماع و همبستگی ملی بودند. مسجد جامع عباسی یا مسجد شاه در ضلع جنوبی این میدان، مرکز اجتماعی شهر و برای اجتماعات گسترده مردم در مناسبتهای مختلف ساخته شده بود. مسجد شیخ لطف الله در ضلع شرقی مرکز مذهبی، عمارت عالی قاپو در غرب میدان مرکز حکومتی و سردر قیصریه دیگر بنای تاریخی واقع در ضلع شمالی میدان نقش جهان، مرکز مهم اقتصادی شهر بودند.دور میدان را حجرههای تاریخی پوشاندهاند که امروزه اصلیترین مرکز فروش صنایع دستی اصفهان هستند. بازسازی حجرههای قدیمی نقش جهان، در جهت حفظ هنر و گسترش صنایع دستی این شهر، در سالهای اخیر صورت گرفته است. دو دروازه قدیمی چوگان نیز از یادگارهای تاریخی این میدان هستند. در این قسمت به معرفی این بناهای تاریخی برجسته میپردازیم.