قلعه شوش بر بلندای تپه قرار گرفته از این رو به صورت پلکانی ساخته شده است. بنابراین سبک معماری این قلعه همانند قلعه‌های زمان قرون وسطی در اروپا می‌باشد. همچنین وجود دو حیاط در ارتفاع‌های متفاوت، مصالحی چون خشت و آجر مهر تاییدی بر سبک معماری قلعه شوش است. پلکانی بودن این قلعه باعث شده بسیاری قلعه شوش را همانند زندان باستیل در فرانسه بدانند.
اگر از بالا به این قلعه نگاه کنید همانند ذوزنقه‌ای می‌باشد که دورتادور آن به راهرویی احاطه شده است. این قلعه دارای دو حیاط و سه ورودی می‌باشد. در بدو ورود به این قلعه طاق ‌های رومی، تزئیناتی آجری، ورودی‌های قوسی شکل و آجرهایی که منقش به کتیبه هستند را ببینید. این کتیبه‌ها به زبان میخی همانند زیگورات چغازنبیل است بنابراین بسیاری این قلعه را نماینده کوچکی از چغازنبیل می‌دانند. وجود آجرهای بسیار در نمای قلعه شوش باعث شده این قلعه را به قلعه آجر معروف شود. از آنجایی که هر قلعه‌ای برای دیده‌بانی نیاز به برج دارد، قلعه شوش هم از این قاعده مستثنی نیست و دارای چندین برج است. برجی در وسط حیاط قرار گرفته که معروف به برج شمالی است، همچنین برج دیگری در قسمت غربی قرار گرفته که در گذشته دارای کاربری کبوترخانه بوده است.
هدف از ساخت این قلعه درواقع مکانی برای نگهداری از آثار باستانی بود که در منطقه شوش پیدا می‌شد. یک گروه باستان شناس فرانسوی بعد از تحقیق در منطقه شوش و به دست آمدن آثار با ارزشی که هیچ گونه تدابیر امنیتی برای آن لحاظ نشده است، این مکان را برای حفاظت از آثار به دست آمده ایجاد کردند.