آتشگاه اصفهان
آتشگاه اصفهان که با نام آتشکده اصفهان نیز شناخته میشود، از کهنترین یادگارهای تاریخی دوره ساسانی و جاهای دیدنی اصفهان است. نام اصلی این آتشکده دژ مهربین بوده است و حال مردم به آن قلعه ماربین نیز میگویند.
این آتشکده یکی از هفت آتشکده بزرگ و مهم دوران ساسانیان محسوب میشد.بررسی این بنا از سال ۱۹۳۸ میلادی توسط آندره گدار، در سری مجلات ایرانشناسی آغاز شد. نخستین نقشه معماری دقیق آن نیز در سال ۱۹۶۰ میلادی توسط ماکسیم سیرو تهیه شد.
از ایرانیان، نخستین بار موبدی زرتشتی به نام رشید شهمردان و سپس دکتر باستانشناسی به نام علیرضا جعفریزند بههمراه میترا آزاد به بررسی این بنا پرداختند.
این باستانشناسان ایرانی، نتایج تحقیقات خود را در کتابهایی با همین عنوان ارائه دادهاند.امروزه در بافت بنا شاهد سوراخهای بسیاری خواهید بود که توسط غارتگران به امید یافتن گنج کنده شدهاند. همچنین عدد ۱۳۵۳ حک شده روی برخی از خشتهای قسمت شمالی سازه، نشان میدهد که بنای آتشکده در دوران پهلوی مرمت شده است.معماری باستانی بنای آتشکده، بهخوبی نمایانگر دیرینه تاریخی آن است؛ سازه عظیمی که هر گوشه آن ۱۰۷ متر طول دارد و مانند دژی نفوذناپذیر است.
آثار باقیمانده از بنا نشان میدهد این سازه دارای پنج طبقه بوده است که اکنون فقط دو طبقه از آن دیده میشود. آثاری از ستونهای بلند و محکم از میان کوه تا اتاقک بالای کوه و اتاقهای متعدد دیگر استوار روی آن ستونها نیز قابلمشاهده است.